Je kent het vast: Kerst komt er aan en jij hebt aangeboden om voor de hele familie te koken. Toen je het aanbood zag je het helemaal zitten, maar nu de feestdagen dichterbij komen raak je in de stress. Hoe ga je het allemaal doen? Waarom zoveel mensen? Wat ga je maken? Wanneer doe je de boodschappen? Waarom heb je jezelf dit op de hals gehaald? WAAROM?!
Ik begrijp je helemaal! Zelf heb ik dit meerdere keren ervaren. Vooraf enorme stress en blinde paniek om uiteindelijk uitgeput aan tafel te gaan en mij af te vragen of het ook anders kan. Neem van mij aan: het kan anders! Voor mijzelf maakte ik een lijstje met 10 tips voor een stressvrij kerstdiner en die tips deel ik heel graag met je. Haal even een keer diep adem, ga rustig zitten en ontspan…. Hier komen de tips.
Tip 1: Hoeveel mensen ga je uitnodigen?
De eerste stap is bedenken hoeveel mensen je uitnodigt en wie dit zijn. Kijk eerst naar de ruimte aan je eettafel. Hoeveel mensen kun je daar kwijt? Kunnen ze allemaal zitten? Hebben ze de ruimte? Je kunt wel je hele familie en schoonfamilie tegelijk willen uitnodigen, maar misschien past dat wel helemaal niet. Kijk dus naar het aantal stoelen dat je al aan je tafel hebt staan. Kunnen daar stoelen bij? Zit iedereen dan nog fijn? En vooral de vraag, wil je er wel stoelen bijzetten?
Als je dat helder hebt is er nog iets waar je rekening mee moet houden bij het aantal gasten. De ruimte in je keuken en koelkast. Kun je voor al deze mensen koken in jouw keuken? Kun je alles kwijt in de koelkast? Heb je voldoende servies? Deze vragen kun je op een later punt ook nog heroverwegen, bijvoorbeeld wanneer je de gerechten kiest en een planning maakt. Dan wordt duidelijk wat je aan ingrediënten nodig hebt en wat daarvan in de koelkast bewaard moet worden. Maar mijn tip aan jou is, hou het behapbaar. In een piepkleine keuken voor 15 man willen koken moet je misschien wel helemaal niet willen.
Een persoonlijk voorbeeld: Koen en ik kochten een nieuw huis, kregen een kind en wilden dat jaar Kerst met de hele familie bij ons thuis vieren. Hartstikke leuk idee, maar er passen aan onze eettafel maar zes mensen. Meer kan, maar dan zit je bijna bij elkaar op schoot. Er een tafel bijzetten vonden we geen optie in verband met de ruimte. Dus hebben we het opgesplitst. De ene kerstdag kwamen mijn ouders, broer en schoonzus.
De andere kerstdag kwamen mijn schoonouders, schoonzus en zwager. Zo kon iedereen prima aan tafel zitten zonder steeds met de ellebogen tegen elkaar te stoten en zonder zo goed als bij elkaar op schoot te zitten. Al moet je wel zin hebben om twee dagen op rij te koken natuurlijk.
O, en bedenk ook wie je uitnodigt. Nodigt je moeder, schoonmoeder, zus of broer ook altijd alle ooms, tantes, neven, nichten en de buren uit? Prima! Maar het is niet gezegd dat jij dat ook moet doen. Je komt er soms niet onderuit om iemand uit te nodigen maar die ene oudtante die standaard te diep in het glaasje kijkt en snurkend met het hoofd op tafel in slaap valt mag je best overslaan. 😉 Wat ik bedoel te zeggen is, kies de mensen uit met wie jij (en eventueel je partner) een fijn en gezellig kerstdiner willen hebben.
Wie wil je er op zo’n avond écht bij hebben? Zoals ik zei kun je er soms niet omheen om iemand uit te nodigen, maar vul de rest van de stoelen met mensen waar je wél blij van wordt.
Dan is het nu tijd voor tip 2!
Tip 2: Nodig iedereen op tijd uit
Nu je hebt bedacht hoeveel mensen je uitnodigt en wie dit gaan zijn, is het tijd om iedereen uit te nodigen. Doe dit ruim op tijd, zodat de kans het grootst is dat iedereen aanwezig kan zijn. Vraag ook of iedereen wil laten weten of hij of zij erbij kan zijn. Dat is handig voor alle inkopen. Mijn ervaring is dat je er echt op tijd bij moet zijn omdat iedereen steeds eerder plannen maakt.
Wat je ook kunt doen is een datumprikker maken of een poll in WhatsApp. Dan kun je meteen zien welke datum iedereen het best uitkomt. Vergeet niet om de datum ook definitief vast te stellen. het zou jammer zijn als iemand toch ineens andere plannen gemaakt heeft omdat er nog geen duidelijkheid was.
Dan tip 3, dat is er één waarmee je het jezelf helemaal makkelijk maakt!
Tip 3: Laat iedereen iets meenemen
Als je het jezelf écht makkelijk wilt maken, dan is dit de tip voor jou. Vraag iedereen om iets mee te nemen. Verdeel bijvoorbeeld de menugangen. Laat de één het voorgerecht maken, de ander het dessert, vraag iemand om de wijn te regelen, misschien is er iemand die een kaasplankje wil samenstellen. Ik noem maar iets! Zelf neem je dan het hoofdgerecht voor je rekening, dat is vaak toch minder makkelijk meenemen voor een ander. Het verdelen van de menugangen voorkomt ook dat je twee voorgerechten hebt en geen dessert. Dat zou zonde zijn!
Wat je ook kunt doen is iedereen vragen een klein gerecht te maken. Tijdens het kerstdiner zet je alles op tafel als een soort shared dining. Hartstikke gezellig en je proeft vast ook iets dat je zelf niet zo snel bedacht zou hebben. Plus het scheelt jou tijd, heel veel tijd!
Tip 4: Maak het niet te ingewikkeld
Jouw kerstdiner hoeft geen culinair hoogstandje te zijn, er komt echt geen Michelin inspecteur langs om sterren uit te delen. Of je moet er zelf één uitgenodigd hebben omdat je hem of haar toevallig kent! Maar echt maak het jezelf niet te moeilijk. Een soepje vooraf, een stoofschotel als hoofdgerecht en een ijsje na is prima! Wat iemand er ook van mag vinden maakt niet uit, het is jouw diner en daar zal iedereen het mee moeten doen.
Je gasten vinden het vast al heel fijn dat je überhaupt hebt aangeboden te koken, ik altijd wel in ieder geval, dus ze zullen alles graag bij je eten.
Tip 5: Kies gerechten die je al kent of oefen vooraf
In aanvulling op mijn vorige punt, kies gerechten die je al kent of oefen vooraf. Als je gerechten kiest die je al eerder hebt gemaakt, dan is de stress wat dat betreft al weg. Je kent het gerecht, weet hoe je het moet bereiden en hoe het smaakt. Heb je een gerecht gevonden dat je niet kent maar wel graag wilt maken? Dan zou je eens kunne proef koken.
Vorig jaar hebben Koen en ik stoofvlees gemaakt. Dat hadden we nog niet eerder gedaan in onze nieuwe keuken op inductie, dus besloten we een rondje test te koken (of is het te testkoken…). Dat was heel handig, zo konden we nog wat aanpassingen doen én konden we opschrijven wat we precies gedaan hadden om het gerecht succesvol op tafel te zetten. Ook een extra tip trouwens: als je proefkookt, schrijf op wat je doet! Altijd handig om op het moment suprême bij de hand te hebben.
Verder hebben we een garnalencocktail gemaakt als voorgerecht, want dat is makkelijk en snel te maken. Als nagerecht maakten we mini cheesecakes met dulce de leche. Ook makkelijk in de ochtend al te maken en daarna staan ze de rest van de dag in de koelkast.
Tip 6: Maak een goede planning
Nu heb je je gerechten uitgekozen en dan… Nu ga je plannen! Het makkelijkst is om per gerecht op te schrijven hoe lang je er mee bezig bent. Bepaal hoe laat je je eten wilt serveren tijdens je kerstdiner en van daaruit ga je terugrekenen. Snap je het nog? Dus stel, je wil om 19.00 je hoofdgerecht op tafel hebben. Het duurt een een half uur aan voorbereiding, een uur om te koken en nog 10 minuten rusten tussendoor, dan begin je met je hoofdgerecht om ongeveer kwart over vijf.
Afhankelijk van wat je kunt voorbereiden natuurlijk, maar we gaan er even van uit dat je voorbereiding ter plekke plaatsvindt. Dit doe je ook voor je voorgerecht en nagerecht. Bij tip 9 komt je voorbereiding aan bod, dus wacht nog heel even met plannen, misschien kun je nog tijd besparen!
Tip 7: Doe op tijd je boodschappen of laat ze thuisbezorgen
Als het over plannen gaat dan is dit een tip die daar naadloos op aansluit. Doe op tijd je boodschappen! Beter nog, laat ze thuisbezorgen. Voor beide opties geldt: wacht niet tot het laatste moment. De kans dat niet alles meer in de winkel ligt of bezorgd kan worden ligt altijd op de loer.
Zorg dus dat je, indien mogelijk, de boodschappen al halverwege de week van Kerst in huis hebt. Dit geeft je de ruimte om de missende producten nog te kunnen halen. Ook loop je de drukte in de winkels mis, de meeste mensen gaan toch op het laatste moment omdat de producten dan het meest vers zouden zijn. Valt mee overigens, de houdbaarheidsdatum is vaak tot na Kerst of soms zelfs tot in het volgende jaar.
Zelf heb ik de voorkeur voor thuisbezorgen van de kerstboodschappen. Ik heb er echt een gloeiende hekel aan om in de dagen voor Kerst in de supermarkt te komen vanwege de drukte daar. Sowieso houd ik niet van drukte, maar de drukte voor Kerst heeft ook iets stresserigs. Iedereen heeft als doel om alles van zijn of haar boodschappenlijstje zo snel mogelijk in te laden en het lijstje af te vinken. Plus, dat de gemiddelde supermarktbezoeker ook niet heel handig is met een winkelwagentje. Iedere twee meter hangt er wel een winkelwagentje achterop je achillespees en daar word ik dan weer chagrijnig van. Je merkt het al… Ik kan beter online de boodschappen bestellen.
Tip 8: Vraag hulp
Deze tip is niet voor iedereen even makkelijk, maar wel heel belangrijk! Vraag hulp bij het bereiden van je kerstdiner. Al is het maar om bijvoorbeeld je kind(eren) te entertainen of om de tafel mooi aan te kleden, in de soep te roeren zodat jij kunt omkleden of gewoon om een paar extra handen te hebben bij de bereiding van je gerechten. Er zal vast iemand zijn die dat graag doet, misschien wordt het je zelfs wel spontaan aangeboden. Neem het aan! Het is makkelijk om te zeggen dat het niet hoeft (dat doe ik zelf ook al snel) maar doe het. Je zit zelf daarna namelijk sneller aan tafel en het blijft een stressvrij kerstdiner.
Kijk vooraf alvast waar je hulp bij wil of kunt gebruiken. Denk ook aan de aankleding bijvoorbeeld of misschien wil je wel hulp bij de voorbereiding. Er zijn echt klusjes te vinden die je uit handen kunt geven. Je zult jezelf achteraf dankbaar zijn.
Wat als je hulp vraagt en niemand kan of wil komen helpen? Dan weet je meteen wie je beter niet had kunnen uitnodigen en wie je volgend jaar niet meer aan tafel wil hebben! Grapje! 😉 Even serieus, maak je het jezelf nóg makkelijker! Kijk nog eens naar de klusjes waar je hulp bij wilde. Kun je daar iets uit schrappen? Kun je je gerechten makkelijker maken of makkelijkere gerechten kiezen? Kun je op een eerder moment al beginnen met de voorbereiding?
Stel je maakt stoofvlees, maak het de dag van tevoren al. De smaak wordt er alleen maar beter van. Soep kun je ook al eerder maken, ijs ook! Probeer op deze manier naar je gerechten, planning en klusjes te kijken en ik weet zeker dat het je lukt om het makkelijker te maken voor jezelf.
Tip 9: Bereid de gerechten voor
Als je alle bovenstaande tips hebt gehad, heb je natuurlijk al een hele goede voorbereiding voor je kerstdiner. Maar je kunt ook je gerechten al voorbereiden. Snijd je groenten alvast, maak het fruit voor je dessert alvast schoon. Kijk wat je alvast per menugang klaar kunt zetten, snijden, schoonmaken of koken. Bedenk ook wanneer je dat gaat doen. De dag van te voren? In de ochtend? Je kunt vast al meer voorbereiden dan je denkt.
Wat ook al helpt is als je per gang alle kruiden, sauzen en dergelijke klaarzet. Dat scheelt zoeken op het moment dat je aan het koken bent. Maak bakjes met gesneden groenten, fruit en afgewogen rijst bijvoorbeeld en label ze zodat je weet waar het bij hoort. Scheelt allemaal tijd. Zet je pannen alvast klaar, zoek de borden, glazen, bestek, het tafelkleed en servetten alvast op. Of maak je tafel zelfs de dag van tevoren alvast klaar. Glazen even op z’n kop tegen eventueel stof en je hebt er op de dag zelf geen omkijken meer naar.
Zo zijn er genoeg dingen te doen waarmee je het jezelf tijdens het bereiden van je kerstdiner makkelijker kunt maken.
Tip 10: Maak een noodplannetje
We gaan er niet van uit, maar stel dat in het ergste geval je voorgerecht op de grond klettert, je hoofdgerecht aanbrandt en je dessert niet opstijft… Dat zou eeuwig zonde zijn! Maar niet voor jou, want jij hebt een noodplan bedacht zodat het een stressvrij kerstdiner blijft.
Bedenk vooraf wat je kunt doen als echt alles in het water valt. Check of er een restaurant of pizzeria in de buurt is die eten kan bezorgen, leg je vriezer vol met patatjes en snacks, zet een ovenschotel in de koelkast of vul je vriezer met vers gemaakte soep en zorg dat je broodjes of stokbrood op voorraad hebt. Allemaal manieren om je kerstdiner te redden.
Wat maakt het ook allemaal uit? Het gaat immers om de gezelligheid toch? 😉 Adem in, adem uit en alles komt goed mits je bedacht hebt wat je gaat doen als alles misgaat. Je hebt in ieder geval een memorabele avond waar nog lang over gesproken zal worden.
Geniet van een stressvrij kerstdiner!
Nou, dat waren mijn 10 tips voor een stressvrije kerst voor jou! Met deze tips moet het je zeker lukken om het kerstdiner stressvrij te organiseren, te koken en door te komen. Ik wens je heel veel succes, je kunt het enne… geniet er van! Fijne feestdagen!